- HIV là tên viết tắt của cụm từ tiếng Anh Human Immunodeficiency Virus
(Virus gây suy giảm miễn dịch ở người). HIV có 2 loại là HIV 1 và HIV
2.
Khi bị virus HIV tấn công vào cơ thể người, chúng sẽ phá hủy hồng cầu, bạch
cầu, sức đề kháng của cơ thể không có sức chống lại, làm cơ thể yếu dần.
Người nhiễm HIV
vẫn sống cuộc sống bình thường, cơ thể cảm giác khỏe mạnh, không có dấu
hiệu mắc bệnh.
AIDS là tên viết tắt của cụm từ tiếng Anh: Acquired Immuno Deficiency
Syndrom (Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải). Trước đây, bệnh được gọi
là SIDA (viết tắt từ tiếng Pháp: Syndrome d'Immuno Deficience Acquise),
nhưng do tên này trùng với tên của Tổ chức phát triển quốc tế Thụy Điển
SIDA và tên của Tổ chức CIDA (Canađa) cũng gọi là “Si đa” nên thống nhất
gọi là AIDS để tránh nhầm lẫn và phù hợp với tên quốc tế.
AIDS được dùng để chỉ giai đoạn muộn hơn của bệnh HIV.
HIV/AIDS
được dùng để chỉ những giai đoạn khác nhau của cùng một bệnh.
Khi cơ thể không còn khả năng miễn dịch với các bệnh khác, cơ thể dễ mắc
phải những bệnh thông thường vì không có sức chống lại bệnh tật, người bệnh
có thể chết vì những bệnh thông thường như lở loét da, tiêu chảy, ho... và
khi người bệnh chuyển sang giai đoạn AIDS thì chỉ sống được khoảng vài
tháng, nhiều nhất là 2 năm.
AIDS là một bệnh mạn tính do HIV gây ra. HIV phá huỷ các tế bào của hệ miễn
dịch, khiến cơ thể không còn khả năng chống lại các virus, vi khuẩn và nấm
gây bệnh. Do đó bệnh nhân dễ bị một số loại ung thư và nhiễm trùng cơ hội
mà bình thường có thể đề kháng được.
Hầu hết những người nhiễm HIV 1 nếu không được chữa trị sẽ tiến triển sang
giai đoạn AIDS. Người bệnh thường chết do nhiễm trùng cơ
hội hoặc do các bệnh ác tính liên quan đến sự giảm sút của hệ thống miễn
dịch.
HIV tiến triển sang AIDS theo một tỉ lệ biến thiên phụ thuộc vào sự tác
động của các virus, cơ thể vật chủ, và yếu tố môi trường; hầu hết sẽ chuyển
sang giai đoạn AIDS trong vòng 10 năm sau khi nhiễm HIV.
HIV lây truyền chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn (bao gồm cả quan
hệ tình dục qua đường hậu môn và thậm chí bằng miệng), qua việc truyền máu
từ nguồn đã bị nhiễm bệnh, qua dùng chung kim tiêm, và từ mẹ sang con:
trong khi mang thai, khi sinh (lây truyền chu sinh), hoặc khi cho con bú.
Nhiễm HIV ở người được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xem như là đại dịch.
Việc chủ quan đối với HIV càng làm tăng nguy cơ bị lây bệnh. Từ khi phát
hiện ra HIV vào năm 1981 cho đến năm 2006, AIDS đã giết chết hơn 25 triệu
người. Theo số liệu năm 2006, khoảng 0,6% dân số thế giới bị nhiễm HIV. Năm
2009, toàn thế giới có 1,8 triệu người mắc bệnh AIDS, đã giảm so với mức
đỉnh là 2,1 triệu người trong năm 2004.
Khoảng 260.000 trẻ em chết vì AIDS trong năm 2009. Một con số không cân
xứng của số người tử vong do AIDS ở vùng Châu Phi hạ Sahara đã làm chậm
tăng trưởng kinh tế và làm trầm trọng thêm gánh nặng của nghèo đói. Trong
năm 2005, ước tính ở châu Phi có khoảng 90 triệu người bị nhiễm HIV, kết
quả là một ước lượng tối thiểu sẽ có 18 triệu trẻ mồ côi.
Một số trường hợp chuyển rất sớm, một số lại lâu hơn. Điều trị bằng kháng
Retrovirus (ARV) có thể kéo dài tuổi thọ của người bị nhiễm HIV. Mặc dù
thuốc kháng Retrovirus vẫn không có sẵn để dùng rộng rãi, nhưng việc mở
rộng các chương trình điều trị bằng thuốc kháng Retrovirus từ năm 2004 đã
làm giảm số lượng các ca tử vong ở người mắc bệnh AIDS và số ca nhiễm mới ở
nhiều nơi trên thế giới.
Ngay cả khi HIV chuyển sang giai đoạn AIDS với những triệu chứng đặc trưng,
thì việc điều trị bằng kháng Retrovirus cũng có thể kéo dài tuổi thọ của
bệnh nhân ước tính trung bình là hơn 5 năm (thống kê năm 2005). Trong khi
đó, nếu không điều trị bằng kháng Retrovirus thì bệnh nhân AIDS thường sẽ
chết trong vòng 1 năm.
PHÒNG Y TẾ